Halka Arz; hisse senetlerini satışa çıkardığını ilan eden bir şirketin tüm yatırımcılara hissedar olma yolunu açması faaliyetidir. Halka arz işlemi, şirketlerin ve bu şirketlerin sahip oldukları varlıkların küçük paylara bölünerek satışa çıkarılmasıdır.
Şirketler farklı nedenlerle halka arz yöntemine başvurabilirler. Başarılı ve büyüme oranları yüksek olan şirketler faaliyetlerini genişletmek ve yatırımlarına fon sağlamak amacıyla; finansal kaynak açığı olan şirketler ise banka kredisi veya borçlanmaya başvurmadan yatırımlar yapabilmek ya da borçlarını ödeyebilmek için halka arz edilirler. Diğer taraftan yatırımcılar da, hisse senedi alarak borsada işlem gören şirketlerin değerlerine yatırım yapabilme fırsatı bulurlar. Halka arz özellikle uzun vadede olumlu sonuçlar doğuran bir yöntemdir.
Halka arz; birincil ve ikincil halka arz olmak üzere ikiye ayrılır. Daha öncesinde halka açık olmayan şirketlerin yaptığı halka arz işlemi, birincil halka arz; daha önceden halka arz edilmiş ancak ilkinde halka arz oranının düşük olması sebebiyle bu işlemin ikinci kez yapılması, ikincil halka arzdır.
Halka arz işleminin gerçekleştirilebilmesi için yerine getirilmesi gereken birtakım şartlar vardır.
Halka arz yapma amacı olan şirketlerin öncelikle aracı kurumlar ile iletişime geçerek bir aracılık sözleşmesi imzalamaları gerekmektedir. Söz konusu kurum, halka arza yetkili bir aracı kurum olmak zorundadır. Sözleşmenin imzalanması ile birlikte halka arz işlemi gerçekleştirilmiş olur.
Sermayesini halka açmak isteyen şirketler, Sermaye Piyasası Kurulu ile sözleşme imzalamak zorundadırlar. Böylece SPK’nın denetimi ve kararlarına tabi olurlar. Şirket, SPK mevzuatına uygun hale getirildikten sonra halka arz edilebilirler. Bu işlemlerin gerçekleştirilmesi ile birlikte; aracı kurum, Sermaye Piyasası Kurulu’na ve Borsa İstanbul’a söz konusu şirketin halka arz işleminin başlatılması için başvuruda bulunur.
Şirketin merkez binası, genel faaliyetleri, piyasa değeri vb. özellikleri Borsa İstanbul ve SPK yetkilileri tarafından incelenerek bu kurumlara bilgi verilir. Bu verilerin uygunluğu kabul edildikten sonra şirketin halka arz işlemleri fiilen başlamış olur.
Halka arzın şirketlere yarattığı birçok avantaj bulunmaktadır.
Şirketlerin finansman ihtiyacının karşılanmasını sağlayarak, bu kaynağın yeni yatırımlara dönüştürülmesi ya da borçlanmadan kaçınılmasını mümkün kılar.
Şirketin borç/sermaye oranında olumlu etkiler yaratan halka arz, şirketin sermaye yapısını güçlendiriyor ve borç temininde kolaylık sunuyor.
Hisse senedi fiyatlarının arz ve talebe göre şekillenmesi sayesinde şirket değerinin şeffaf bir biçimde belirlenmesi, haliyle aktif şirket değerlerinin bilinmesini mümkün kılıyor.
Halka arz edilen şirket, yüksek bir görünürlüğe kavuşuyor ve bilinirliği artıyor.
Halka arz edilen şirket, mali açıdan müşteriler ve tedarikçiler için bir güven ortamı yaratıyor.
Halka açık şirketler, halka arz edilmemiş şirketlere göre daha şeffaf ve bilinirliği yüksek olduğu için bu şirketin değerlerine olumlu yansıyor.
Halka Arz Nedir?
Halka Arz; hisse senetlerini satışa çıkardığını ilan eden bir şirketin tüm yatırımcılara hissedar olma yolunu açması faaliyetidir. Halka arz işlemi, şirketlerin ve bu şirketlerin sahip oldukları varlıkların küçük paylara bölünerek satışa çıkarılmasıdır.
Halka Arz Şartları Nelerdir?
Aracı kurumlar ile iletişime geçmek, SPK ile iletişime geçmek, Şirket verilerinin Borsa İstanbul ve SPK uzmanlarınca incelenmesi sonrası verilerin uygunluğu durumunda halka arz işlemleri fiilen başlamış olur.
Halka Arz Şirketlere Neler Kazandırır?
Finansman sağlar, mali yapıyı güçlendirir, likidite sağlar, prestij arttırır, kredibiliteyi arttırır, değer artışı sağlar. Böylece halka arz ile şirketler genel anlamda fayda sağlamış olur.