İkili dip ve ikili tepe formasyonu teknik analizlerde sık kullanılan trend dönüşlerini ifade eden bir formasyon modelidir. Birbiri ile benzer özelliklere sahip olmalarına karşın tam tersi sonuçlara sahiptirler. Söz konusu bu formasyonlar, grafik üzerinde belirli bir şekilde oluşan ve fiyatlarda belirli bir trendin sona erdiğini ve tersine dönebileceğini gösteren yapılar olarak tanımlanması mümkündür.
İkili tepe ve ikili dip formasyonlarını anlamak için farklı başlıklar altında detaylandırılması daha doğru olacaktır. Genelde analistler tarafından ikili tepe formasyonu ile yukarı trendin sonuna gelindiği düşünülmektedir. İkili dip formasyonda ise düşüş trendinin sonunda görülen bu formasyonda da tam tersi bir hareket meydana gelebilir.
İkili tepe ve ikili dip formasyonları genelde ‘’M’’ ve ‘’W’’ harflerine benzer bir görünüm çizmektedir. Doğru şekilde piyasa analizinde bulunmak için İkili tepe ve ikili dip formasyonları doğrulanmalı ve piyasa koşulları doğru şekilde belirlenmelidir.
İkili tepe formasyonu günümüzde en bilinen teknik analiz yöntemlerinden biridir. Boğa trendi sonrası düşüş yönünde bir pozisyon oluşturulmasında öne çıkan formasyon türlerinden biri olarak kabul edilir. Yaklaşık olarak aynı seviyede 2 tepeden oluşması nedeniyle bu adı almıştır. Çift tepe formasyonu olarak da bilinen bu model, güçlü bir yukarı trendin sonuna gelindiğini işaret eder.
Önemli zirve seviyesinden dönülmesinin ardından daha önce harekete katılmayan yatırımcıların da tekrar yükselişte olacağı ve trendin devam edeceği beklentisi ile piyasaya girmesi fiyatları bir önceki tepeye yakın bir seviyeye taşımaktadır. Ancak önceki tepede yaşanan sert satış ikinci tepeyi önemli bir direnç haline getirmektedir. Çift tepe formasyonu aynı zamanda “M’’ formasyonu olarak da bilinir. Uzun süreli yukarı yönlü hareket sonucu trendin aşağı yönde hareket edeceğini göstermektedir. Üstler, genelde fiyatın kırılamayacak belirli bir seviyeye ulaştığında ortaya çıkan zirveler niteliğindedir.
İkili dip formasyonu ise düşüş trendinin sonunda görülen bir modeldir. Bu formasyonun en belirgin özelliği ise hacim miktarının birinci dip oluşurken yüksek olmasıdır. Birinci dip noktasından gelen tepki alımlarında ise hacim daha düşük seyreder. İkinci dip noktasından dönüşten itibaren işlem miktarı da fiyatla birlikte artmaktadır.
“W’’ formasyonu olarak da bilinen çift dip formasyonu, fiyat grafiğinde belirli bir dip noktası olan iki dip noktasının birleşmesiyle oluşur. Formasyonun oluşması için bazı kriterlerin gerçeklemesi gerekiyor. İkili dip formasyonunda fiyatlar belirli bir düşük noktaya ulaşır ve geri çekilir. Fiyatlar daha sonra tekrar yükselerek ve bir önceki dip noktasının üzerinde olarak seyreder. İkinci dipte ise fiyatlar yeniden aynı seviyeye ulaşır ancak bu sefer destekle karşılaşır ve yükseliş eğilimi gösterir.
Grafik görünümünde “W’’ şeklini alan ikili dip formasyonunda ikinci dip ilkinden daha düşük seviye olmamalıdır. İkili dip formasyonunun doğrulanmasının ardından yatırımcıların buna göre doğru pozisyonu almaları gerekecektir.
İkili tepe ve ikili dip formasyonu özellikleri birbirine benzese de birçok fark bulunmaktadır. Kendi içinde her iki formasyonda da farklı özellikler bulunur. Mevcut trend hakkında yatırımcıların fikir edinmesi konusunda önemli ipuçları vermektedir. Bu sayede yatırımcıların nasıl bir pozisyon alacakları da belirlenebilir.
İkili tepe ve ikili dip formasyonlarının başlıca özellikleri ise kısaca şöyle sıralanabilir:
İkili tepe ve ikili dip formasyonlarının kendi içinde farklı belirleyici özellikleri bulunmaktadır. Bu özelliklere göre piyasalarda işlem yapılması gerekir. Trendin değiştiğini gösteren formasyonlar arasında yer alan ikili dip ve ikili tepe formasyonunun hedefleri de bu yönüyle farklıdır. Birinde düşüş eğilimi beklenirken, diğerinde yükseliş eğilimi beklenmektedir. İkili tepe ve ikili dip formasyonları birbiri ile benzer ancak farklı sonuçlara sahip iki teknik analiz yöntemidir.
Borsada ikili tepe ve ikili dip formasyonlarının olumlu ve olumsuz sonuçları bulunmaktadır. Sinyallerin doğru algılanması bu noktada önemlidir. İkili tepe noktasında kâra geçebilmek için uygun zamanda satışlar yapılarak düşüş trendinden kaçınılabilir. İkili dip formasyonunda ise yükseliş trendini kaçırmamak için alım fırsatları değerlendirilebilir.
İkili tepe ve ikili dip formasyonlarının ortaya çıkardığı olumlu ve olumsuz sonuçlardan bazıları ise kısaca şu şekilde özetlenebilir:
Teknik analizlerde grafiklerin doğrulanmaması ve doğru analizler yapılmaması halinde çok ciddi risk faktörleri ortaya çıkabilir. Teknik bilgi ve deneyim bu nedenle oldukça önemlidir.
İkili tepe sonrası beklenti trendin yukarı yönlü hareketin ardından artık düşüş eğilimi göstereceğidir. Formasyonun tamamlanmasının ardından fiyatların belirli bir direnç seviyesini kıramayarak geri dönüş yapması beklenir. Yükseliş trendinin sona erdiği ve mevcut trendin aşağı yönlü olarak hareket edeceğinin sinyallerini vermektedir.
Düşüş trendi beklentisi, daha önce oluşan diplerin destek noktasına dönüşmesi ve fiyat hedeflerinin belirlemesi mümkündür. İkili tepe sonrası beklenti genel görünümde düşüş eğilimi içinde olacaktır.
İkili dip sonrası analistlerin genel beklentisi ikili tepeden farklı olarak yükseliş trendinin oluşacağı yönündedir. Formasyonun tamamlanmasını sonrasında fiyatların belirli bir destek seviyesini kırmayarak yükselişe geçtiğiniz göstermektedir. Düşüş trendinin sona erdiğine işaret eden ikili dip sonrasında fiyat hedefleri değişecektir. İkili tip sonrası ortaya çıkan en önemli sonuç yükseliş trendinin başlayacağıdır. Öte yandan daha önce oluşan tepelerin ise direnç noktası olarak çalışması da mümkündür. Fiyat hedefinin yeniden belirlenmesi ve grafiğin doğrulanması ile bu sonucun elde edilmesi de mümkündür.
İkili tepe ve dip formasyonu farkları her iki grafik türünün de genel özelliklerine göre belirlenmektedir. Birbiri ile benzer özellikleri olmasına karşın tam tersi sonuçları doğurmaktadır. Bu yönüyle iki formasyon arasında da birçok fark bulunur.
İkili tepe ve ikili dip formasyonunun başlıca farkları ise şunlardır:
İkili tepe ve ikili dip formasyonları analiz ve sonuçları itibariyle pek çok farka sahiptir.